Tag archieven: Liotard

Hollands meisje aan het ontbijt eenzaam in eregallerij

Hollands meisje aan het ontbijt eenzaam in eregallerij. Rijksmuseumdirecteur Taco Dibbits noemt haar het ‘Melkmeisje van de achttiende eeuw’. Tot maart toont hij haar in de eregallerij naast het echte Melkmeisje van Johannes Vermeer uit de zeventiende eeuw.

Hollands meisje aan het ontbijt eenzaam in de eregallerij van het Rijksmuseum. Het publiek verdringt zich voor het Melkmeisje en de Lezende vrouw in het blauw van Johannes Vermeer.
Hollands meisje aan het ontbijt eenzaam in eregallerij van het Rijksmuseum. Het publiek verdringt zich voor het Melkmeisje en de Lezende vrouw in het blauw van Johannes Vermeer.
Hollands meisje aan het ontbijt eenzaam in eregallerij

Veel belangstelling is er echter niet voor het Hollands meisje aan het ontbijt uit 1755 van Jean-Étienne Liotard. Het publiek verdringt zich voor het echte Melkmeisje en de Lezende vrouw in het blauw. Beide scheppingen van Johannes Vermeer sprankelen beduidend meer dan het ontbijtende meisje. Liotard schilderde haar bijna honderd jaar later in sobere kleuren bruin, groen en ecru. Een enkele bezoeker werpt wel een blik op de tekst op de muur naast haar. Die benadrukt het belang van het Hollands meisje aan het ontbijt. Toch neemt bijna niemand de moeite het ontbijtende meisje goed te bekijken.

Ode aan de eenvoud

Jean-Étienne Liotard schilderde het tafereeltje tijdens een verblijf in Nederland. Hij was opgeleid tot miniatuurschilder in zijn geboortestad Genève, maar had zijn naam gevestigd als portretschilder en tekenaar. Hij reisde heel Europa door om vorsten, hun familieleden en edellieden te portretteren. Na al die pracht en praal maakte de Hollandse soberheid indruk op Liotard. Met zijn Hollands meisje aan het ontbijt brengt hij een ode aan de eenvoud. Hij liet zich daarbij inspireren door het genretafereel. Dat was een uitvinding van de Hollandse schilderkunst van de zeventiende eeuw. Johannes Vermeer en Pieter de Hooch waren de meest vooraanstaande meesters in dit genre.

Pijnlijk netjes

Wellicht heeft Liotard schilderijen van Vermeer gezien. Net als Vermeer beeldt hij het meisje af volledig geconcentreerd op de handeling die ze verricht. Haar rechterhand aan het kraantje van de koffiekan. De jurk met een smal lijfje en wijde rok en vooral het mutsje, maken duidelijk hoe, bijna pijnlijk, netjes, deze jonge vrouw en haar huiselijke omgeving zijn. Geen kruimeltje of vlekje is er op het glanzend blauwe tafelblad te zien. Daardoor is het voor de hedendaagse toeschouwer bijna allemaal te netjes. Het ontbijtende meisje is te stijfjes om zomaar even bij aan te schuiven. Daar zit het grote verschil met de meiden van Vermeer. Die trekken je aan al gaan ze helemaal op in wat ze doen. Het echte Melkmeisje heeft power! Daar kan het ‘Melkmeisje van de achttiende eeuw’ niet tegenop. Daarom blijft het Hollands meisje aan het ontbijt eenzaam in de eregallerij.

Check De meiden van Vermeer achterna

Meer over Hollands meisje aan het ontbijt

Eerste aankoop Dibbets

Het schilderij was de eerste grote aankoop van Dibbits als directeur van het Rijksmuseum. In december 2016 nam het Rijksmuseum het Hollands meisje aan het ontbijt over van een Britse adellijke familie.

Meisje aan het ontbijt op bezoek bij het Melkmeisje

Meisje aan het ontbijt bezoekt het Melkmeisje. Het recent voor 5,2 miljoen euro aangekochte schilderij Hollands meisje aan het ontbijt van Jean-Étienne Liotard is tot 21 maart 2017 te zien naast het Melkmeisje van Johannes Vermeer in de eregallerij van het Rijksmuseum in Amsterdam.

Meisje aan het ontbijt bezoekt het Melkmeisje . Het recent voor 5,2 miljoen euro aangekochte schilderij 'Hollands meisje aan het ontbijt' van Jean-Étienne Liotard is tot 21 maart te zien naast het Melkmeisje van Johannes Vermeerin de eregallerij van het Rijksmuseum in Amsterdam. Liotard schilderde zijn meisje bijna honderd jaar later dan Vermeer. Hij bracht ermee een ode aan die typisch Hollandse schilderkunst van de zeventiende eeuw. Net als Vermeer toont hij de eenvoud van een alledaags tafereel in huis.
Rijksmuseumdirecteur Taco Dibbits hangt Meisje aan het ontbijt naast het Melkmeisje van Vermeer in de eregallerij van het Rijksmuseum. Foto Olivier Middendorp – Rijksmuseum.

 

Meisje aan het ontbijt bezoekt het Melkmeisje

Jean-Étienne Liotard (1702-1789) schilderde zijn meisje bijna honderd jaar later dan Johannes Vermeer. Hoewel hij voor dit schilderij zich liet inspireren door de Hollandse schilderkunst van de zeventiende eeuw, is Liotard voor alles de schilder van de Verlichting. Hij excelleerde in het maken van portretten die opvallen door de hoge mate van realisme. Hij tekende gezichten naar de werkelijkheid en zag af van elke verfraaiing. We zien de geportretteerden zoals ze werkelijk waren. Veelal tonen zijn portretten zelfbewuste mensen. Mensen die in de geest van de Verlichting vertrouwen in zichzelf en in het menselijke vermogen hadden.

Ode aan de zeventiende eeuw

Liotard bracht met Meisje aan het ontbijt een ode aan de Hollandse schilderkunst van de zeventiende eeuw. Net als Vermeer toont Liotard de eenvoud van een alledaags huiselijk tafereel met een jonge vrouw in de hoofdrol.  Die draait met haar rechterhand het kraantje open van de koperen koffiekan. Zij lijkt helemaal op te gaan in deze handeling. Dat geeft haar de allure van een vrouw van Vermeer.  Vergelijk van de twee meesters kan nu: Meisje aan het ontbijt bezoekt het Melkmeisje.

Alles weten over de vrouwen van Vermeer. Klik hier voor De meiden van Vermeer achterna, een journalistieke pelgrimage langs 21 schilderijen van Vermeer met vrouwen in de hoofdrol.

Hollands meisje aan het ontbijt Jean-Etienne-Liotard-(1702-
Hollands meisje aan het ontbijt van Jean-Etienne-Liotard-(1702-1789) Foto Olivier Middendorp, Rijksmuseum Amsterdam

Lees verder Meisje aan het ontbijt op bezoek bij het Melkmeisje