VLUCHT: EEN MYTISCH VERHAAL OVER WEGGAAN EN TERUGKOMEN

Vlucht
Charlotte McConaghy
Uitgeverij Atlas Contact
Amsterdam/Antwerpen
€ 24,99
****

De laatste noordse sternen achterna

Recensie Vlucht. Vrolijk word je niet van Vlucht, het romandebuut van de Australische Charlotte McConaghy. Als bijna alle dieren zijn uitgestorven, wil een vrouw, Franny Stone, de trek volgen van de noordse stern. Van alle trekvogels vliegt die het verst: van Groenland over de Atlantische Oceaan naar Antartica. Ze weet de kapitein van een Groenlandse vissersboot zo ver te krijgen die tocht te gaan maken, door hem voor te houden dat de noordse sternen hem naar de laatste vissen zullen leiden.

Maar wie is Franny Stone?

Maar na één pagina Vlucht ervaar je als lezer dat zij niet zo maar een ornitholoog is, daarvoor is ze te gedreven. Bijna achteloos meldt zij, ze vertelt als ik-figuur het verhaal, dat gisteren haar tent is weggewaaid, de zee in. Dus onbeschermd tegen de wind en de regen verblijft ze op een helling aan de onherbergzame kust van Groenland waar de laatste noordse sternen nestelen. Maar het lukt haar om drie vogels van een piepklein zendertje te voorzien. Daardoor kan ze hen gaan volgen op hun trek.

Flarden herinneringen

Gaandeweg krijg je middels flarden van herinneringen die door haar hoofd spoken, stukje bij beetje inzicht in haar achtergronden en waarom ze deze tocht wil ondernemen. Dat maakt dat het verhaal zich ontvouwt als een spannende thriller. Die geraffineerde spanningsopbouw is wellicht te verklaren doordat de auteur is opgeleid tot scenarioschrijver, zoals op de achterzijde staat vermeld. Elk stukje verleden van Franny dat McConaghy weggeeft, maakt dat je iets van deze vrouw die leeft in extremen, begint te snappen. Tegelijkertijd rijzen er ook steeds weer nieuwe vragen op, die je aanzetten snel verder te lezen.

Van thriller tot roman

Naarmate je steeds meer zicht krijgt op Franny Stone, wint Vlucht aan diepgang doordat Franny, haar echtgenoot en de bemanningsleden van de vissersschuit steeds rijkere personages worden, allemaal getekend door tegenslagen in het leven en vooral door gebrek aan liefde en vertrouwen. Gemeen hebben ze dat de zee voor hen de enige plek is waar ze zich thuis kunnen voelen. Dat geldt vooral voor Franny die geboren werd in Australië maar in Ierland op zoek ging naar haar roots. Altijd weer voelt zij in zich de drang te vertrekken. De parallel met de trekvogel is duidelijk. De Nederlandse titel Vlucht duidt dat echter minder sterk dan de oorspronkelijke titel Migration.

Steeds meer sympahtie

Waar je in het begin niet weet wie Franny is en je alleen haar gedrevenheid ervaart om de trek van de noordse stern te volgen, werkt dat eerder afstotend dan dat het sympathie oproept. Maar met elk hoofdstuk groei je naar haar toe en voel je het schrijnende van haar leven. Soms lijken de gebeurtenissen en de karakters te extreem om nog geloofwaardig te zijn, maar tegen de nadrukkelijke achtergrond van het uitsterven van de dieren, waarvan onduidelijk blijft hoe nabij die toekomst is, geeft dat Vlucht juist de waarde van een mytisch verhaal van een vrouw wier persoonlijke vlucht samenvalt met de laatste trek van de noordse stern; een verhaal over weggaan en vertrouwen hebben in het terugkomen.

Vlucht is een uitgave van Atlas Contact

Meer recensies

Meer recensies geschreven door Marc Couwenbergh
Voor een volledig overzicht : Gezien, gehoord, gelezen